Essay On Importance Of Knowledge In Sanskrit
अध्ययनं अनन्तस्य विकासस्य मार्गः च, संस्कृतभाषाया एव अत्यन्तं महत्त्वं भवति। संस्कृतं भाषासु विशेषः स्थानं अस्ति यदि ज्ञानस्य प्राप्तिर्नियमतः भवति। एतादृशी भाषा अस्माभिः संस्कृतीये नगरे स्वागता भवति, अन्यथा प्राचीनसंस्कृतभाषायाम् अनेका ग्रन्था विद्यमाना नास्ति।
ज्ञानस्य महत्त्वम् अन्तः-जीवने अपि स्थापयितुं समर्थताया अवश्यकम् अस्ति। संस्कृतभाषाया अभ्यासे विविधविद्याः समावेश्य अध्ययनं न केवलं वाचानुशासनम्, अपि च धार्मिक-आध्यात्मिक-सामाजिक-सांस्कृतिक-वाङ्मय-विज्ञान-कला-शिक्षा-साहित्यादयोऽपि विद्यन्ते, ये सर्वेऽपि मनुष्यं नैतिकता-धर्मः-विवेकः-सामर्थ्यानि-समाजः-सृजनशीलता-साधनशीलता-जीवनशैली-स्वतंत्रता-मोक्षश्च विशदमपि प्रदानानि भवन्ति।
संस्कृतभाषाया अध्ययने सर्वे लाभाः प्राप्यन्ते। न केवलं विद्या-प्राप्तिः, अपि च मनःशान्तिः, सामर्थ्यं, साधनानि सज्जनं तथा सभ्यतायाः विकासः इत्यादयः लाभाः प्राप्यन्ते।
संस्कृतभाषाया अध्ययनं कर्तव्यम् इति मन्यन्ते विद्वांसः। तद्यथा – संस्कृतस्य संगणकविज्ञाने, आयुर्वेदे, गीतायां, काव्ये, धर्मशास्त्रे, भारतीयाख्यायिकाः, नीतिशास्त्रे, कथाशास्त्रे, भारतीयकवितायां च सर्वत्र अत्यन्तं महत्त्वमस्ति।
अतएव, संस्कृतभाषाया अध्ययने तत्त्वज्ञानं च नित्यम् अवश्यकम् अस्ति, न केवलं स्वार्थसाधनाय, अपि च समाजस्य एकाग्रताय, समर्थताय, विकासाय च। यथा च अहमध्यापकः, अत्रास्मिन् नगरे, संस्कृतं पठामि, नैतिकता, शिक्षा, ज्ञानशाखाः, अपि च आध्यात्मिकाः दिशाः प्रदास्ये।
एवं, संस्कृतभाषाया अध्ययनं मनुष्यस्य आत्मबोधाय, समाजस्य उत्थानाय अवश्यमेव भवति। संस्कृतभाषाया अध्ययनेन मनुष्यः स्वयं सर्वज्ञः, सर्वशक्तिमान्, सर्वसंपद्वान्, सर्वसद्भावन, सर्वधर्मसमानीयानपि स्वीकृतिं प्राप्नोति।
संस्कृतभाषाया अध्ययनं कर्तुं सर्वे समर्थाः सन्ति, अतः तद्ध्येन अत्यन्तं आवश्यकमिति मन्यन्ते। तस्मात् अध्ययनमेव ज्ञानस्य मूलम्, आत्मबोधस्य मूलं च संस्कृतभाषायाम् अभ्यस्यताम्।
अतः, संस्कृतभाषाया अध्ययने महत्त्वमस्ति एव। अस्मिन् प्रदेशे संस्कृते अध्ययनं कर्तव्यम्। अनेन सर्वे लाभाः संस्कृते अध्ययने समाप्ताः भवन्ति। तस्मात्, संस्कृतं अध्ययनं कर्तव्यम् इति मन्यन्ते विद्वांसः।
