Essay On Indian Currency In Sanskrit
भारतीयनाम्नी देशस्य मुद्रा अत्यन्तमहत्वपूर्णा अस्ति। एषा मुद्रा भारतस्य अर्थव्यवस्थायां मुख्यं स्थानं धर्मियते। भारतीय मुद्रा विविधा अस्ति एव विविधानि नाण्यानि यथा पैसा, रूपया, नगदं च।
प्राचीनकाले वसन्ती भारते धातुषु मुद्रा निर्माणं कृत्वा आविष्कृता अस्ति। तत्र ताम्र, स्वर्ण, रूप्य, तुंब, कर्षापण, गज, निश्चय, लोह, अर्धमाष्टक, व्याघ्र, शङ्ख, पादक इत्यादी अनेका नाण्यानि प्रचलितानि सन्ति।
किन्तु आधुनिककाले प्रवाही विकासः अभवत् यद्यपि धातुषु भारतीय मुद्रायाः उपयोगः क्रमेण गतिशीलानि नवीनानि नाण्यानि उत्पन्नानि च अस्ति। भारतस्य मुद्रा आधुनिकीकृता अस्ति यथा रुपया, पैसा, नगदं च।
भारतीय मुद्रायाः प्रमुखं योगदानं वाणिज्ये, आर्थिके, सामाजिके च अभवत्। भारतीय मुद्रायां अनेके भिन्नरूपाणि अस्ति यथा सोना, चाँदी, कांस्यं, ताम्रं च। एवं भारतीय मुद्रा विश्वस्य व्यापारे महत्वपूर्णं स्थानं प्राप्तं च।
भारतीय मुद्रायां अनेकं अन्यं रूपं विशिष्टं उपादेयम् अस्ति। एषा मुद्रा अनेकानि क्षेत्राणि एव विस्तारयति, आपणे आपणे भारतीयनामक्षेत्रे रूप्यादिमुद्रायां प्रयोगः कृत्वा विस्तारः भवति।
भारतीयनामकदेशे धरणिमन्त्राणां प्रत्येकं एकं विशेषं रूपं अस्ति यथा एक रुपया, पचास रुपयानि, सौ रुपयानि च। अत्र अनेकेषु रूपेषु स्वीकृतिप्रमाणम्, चिह्नानि च वर्तते।
एषा भारतीय मुद्रा भारतस्य विविधकार्येषु महत्वपूर्णं सहायकं अस्ति। एवं अनेकेषु अन्तर्राष्ट्रीयकार्येषु भारतस्य मुद्रा महत्वपूर्णं साधनं भवति।
अतः समाजस्य आर्थिकसामृद्ध्याय सामाजिकसामग्रीणां प्रवाहे भारतीयनामकदेशे मुद्रायां महत्वपूर्णं स्थानं अस्ति इति निश्चितं भवति।