Essay On The Purpose Of Education In Sanskrit
शिक्षा एकः महत्त्वपूर्णं भागं जीवनस्य अस्ति। यदा मनुष्यः जन्मतः अन्धानां तरणे प्रवृत्तः, तदा शिक्षा तस्य आवश्यकतां प्राप्नोति। न केवलं जन्मनस्तावद्धि, बलिवर्षात् प्राप्ते पण्डितः वा अस्ति। न केवलं शास्त्रेषु पाठे अथवा परिचये तत्त्वज्ञः अस्ति। विद्या शक्तिः सर्वशक्तिमत्तरात् अधिका शक्तिः अस्ति।
शिक्षायां उद्देश्यं प्राप्तवान् मनुष्यः सुसंस्कृतः भवति। सुसंस्कृतो भवन्ति अर्याः, शिक्षिता च समर्थाः। सदा यत्नेन परिश्रमेण ते परिचितिम् अपि प्राप्नुवन्ति। अतः, शिक्षा आधुनिकसमाजस्य आधारः अस्ति।
शिक्षायाः प्रथमं लक्ष्यं स्वतन्त्रं चिन्तनं सृजनं चास्ति। विद्यार्थिनः स्वतन्त्रचिन्तनशक्तिः प्राप्नोति अन्यत्र न प्राप्ता। तस्याः शक्तेः प्रयोगः समाजस्य प्रगत्याय उपयोगी भवति।
शिक्षा मनुष्यस्य संस्काराणां प्राप्तिम् अभिवदन्ति। संस्काराः जीवनस्य धर्माणां च आधारः भवन्ति। यथा धर्मः, सत्यं, अहिंसा, साहित्यं च, तथा तेषां संस्काराणां प्राप्तिः शिक्षया भवति।
अतः, शिक्षायाः प्रयोजनं यत् समाजस्य धार्मिकत्वं, सामाजिकत्वं च विकस्ति। समाजस्य स्वतन्त्रं सोढुं अथवा सुदृढं क्रमेण शिक्षा समाजस्य आधारं कारयति। शिक्षा न केवलं ज्ञानस्य प्राप्तिम् अर्थानां च करोति, अपि धर्मसंस्काराणां प्राप्तिमपि करोति।
एवं, शिक्षायाः प्रयोजनं समाजस्य सुखस्य च समृद्धिर्भवति। शिक्षिताः समृद्धसमाजं निर्मन्ति। ते समाजे सुसमृद्धे सर्वेषां सुखं संपद्यन्ति।
अतः, शिक्षायाः प्राप्तिम् अध्यापयितुं समाजः प्रतिश्रमं कुर्वन्तु। एवं समाजः स्वयं उन्नतिं गच्छति, अपि अन्येषां सहयोगं कुर्वन्ति। तथा ते समाजाः सुखसंपत्तौ प्रयतन्ति।
Translation:
The Purpose of Education
Education is an essential part of life. When a person is born, education becomes necessary for them, not only to lead a successful life but also to uplift themselves from ignorance. Education is not just about acquiring knowledge from textbooks or becoming familiar with different subjects; it is the power that surpasses all other powers.
The primary objective of education is to make individuals cultured and educated. Cultured individuals are noble and capable. They always strive to gain knowledge through hard work and dedication. Therefore, education forms the foundation of modern society.
The first aim of education is to foster independent thinking and creativity. The power of independent thinking is acquired only through education and is indispensable for the progress of society.
Education is said to be the acquisition of virtues for an individual. Virtues form the basis of one’s life and morality. Through education, virtues such as righteousness, truthfulness, non-violence, and literature are acquired.
Therefore, the purpose of education is the development of the moral and social fabric of society. Education gradually strengthens society to withstand challenges and flourish. Education not only imparts knowledge and skills but also instills moral values.
Thus, the purpose of education is to ensure the happiness and prosperity of society. Educated individuals contribute to the prosperity of society, and a prosperous society ensures the well-being of all its members.
Therefore, societies should strive to promote education for the betterment of society. In this way, societies progress and collaborate for the welfare of all. They work together to achieve prosperity and happiness.