अक्षराभावः एव एकः प्रमुखः समस्याः भवति, यद्यपि आज्ञानाभावे सभ्यस्य समाजस्य विकासः सम्प्रति अधिक प्रबलः अस्ति। यथा भारते, अक्षराभावः एको विपुलं विकल्पम् भवति, यत्र बहुतः लोगाः अपरिपक्वा शिक्षानभ्यस्ताः भवन्ति। अतः, इमाः समस्याः विशेषतः एकत्र संगृह्णीयन्ते, ज्ञानं यथा समाजस्य सर्वाङ्गीकृतं भवति। कारणानि: अक्षराभावस्य कारणानि विविधाः सन्ति। प्रमुखं कारणं वित्तीयं अस्वाभाविकं विकासं प्राप्ते भवति, यथा जाति-असमता, अपराध, औपचारिकता समाजस्य बाधकानि सन्ति। परत्र, अन्ये कारणानि जनानां निराधार धार्मिकता, शिक्षाहीनता, अप्रभावितानां विचारणीयानि भवन्ति। प्रभावाः: अक्षराभावस्य प्रभावाः विविधाः सन्ति। शिक्षितानां अनग्रहः, न्यायव्यवस्थायाः अस्थिरता, औपचारिक सुधारणायाः प्रतिबन्धकाः इत्यादिकं अन्यत्र प्रमुखं प्रभावं निम्नलिखिताः भवन्ति। समाधानानि: अक्षराभावस्य समाधानानि च सन्ति। विद्यालयस्य विस्तारः, अध्यापकानां प्रशिक्षणं, वित्तीय सहाय्यं, शैक्षिक योजनाः, सामाजिक सुधारणानि, तथा तदपि। समाप्तिः: एवम्, अक्षराभावः अत्यन्तं नुक्तवादी समस्या अस्ति,…

सर्वेषां जन्तूनाम् एकः विशिष्टः चारः व्याघ्रः। तेन सङ्ख्याकृतिरेषां जनानाम् अत्यधिकं व्यतिक्रान्ता अस्ति। व्याघ्रः प्राचीनः जीवनपद्धतिः अस्ति। एतस्मिन् वने निवासं कृत्वा व्याघ्रः स्वयं अन्नं अभिलष्टि। यतः तस्य नखास्थाने एको मध्यमः नखः समाश्रितः अस्ति, तस्य भोजने अभिलष्टानि मांसानि जीवद्रेखः अतिक्रमितुम् अस्ति। व्याघ्रः वनचरः अस्ति, परन्तु अधिकं समीपस्थानि नगराणि अत्र अद्यतनसुखेन उपकृतानि भवन्ति। अतः व्याघ्रः नगरवासिनः विवादं न करोति, परन्तु साधारणतया नगरे स्थानं न प्राप्नोति। व्याघ्रः अन्यान् जन्तून् भक्षयित्वा जीवितं निर्वहति। अतः तस्य शक्तिः अत्यन्तम् अस्ति। यथा अत्र निर्दिष्टं द्रव्यं न क्षुधिते, एवं व्याघ्रः अन्यान् जन्तून् अभिलष्ट्वा जीवितं निर्वहति। व्याघ्रस्य रूपं भयानकं अस्ति। तस्य अत्यन्तं प्राणिकं अस्ति, एतस्मिन् वने आश्रमिकाः अतिक्रमितुं असमर्थाः अस्ति। एवं व्याघ्रः प्राचीनकाले समयस्थाने अद्यतनकाले च एको अद्भुतो जीवः अस्ति।…

स्त्री शिक्षिता अति महत्वपूर्णा।(Strī śikṣitā ati mahatvapūrṇā) गृहिणीनां शिक्षणं समृद्धिं ददाति।(Gṛhiṇīnāṃ śikṣaṇaṃ samṛddhiṃ dadāti) स्त्रीशिक्षा समाजस्य परिपालनं करोति।(Strīśikṣā samājasya paripālanaṃ karoti) नार्याः शिक्षणं लाभकारी भवन्ति।(Nāryāḥ śikṣaṇaṃ lābhakārī bhavanti) नार्यभि: शिक्षिता विद्या समृद्धिं करोति।(Nāryabhiḥ śikṣitā vidyā samṛddhiṃ karoti) शिक्षिता स्त्री समाजं पुनर्मध्यमं करोति।(Śikṣitā strī samājaṃ punarmadhyamaṃ karoti) स्त्रियः शिक्षिता नारायणस्य पुत्रीभूतं भवन्ति।(Striyaḥ śikṣitā nārāyaṇasya putrībhūtaṃ bhavanti) शिक्षिता स्त्री राष्ट्रं सशक्तं करोति।(Śikṣitā strī rāṣṭraṃ saśaktaṃ karoti) स्त्रियः समृद्धिं शिक्षणेन प्राप्नुवन्ति।(Striyaḥ samṛddhiṃ śikṣaṇena prāpnuvanti) नारी शिक्षिता देशं समृद्धं करोति।(Nārī śikṣitā deśaṃ samṛddhaṃ karoti)

तस्यां निर्विकल्पज्ञानवदवधूतात्मानि दुष्कृते कृतघ्नपापात्मानि ।बहुतः प्रभवाश्च कामकाले कुलक्रिया विनाशाय धर्मस्य ॥ संस्कृते निर्मितं लेखनं “उपादेयवृत्तिः” इत्यादौ अद्यतनं प्रादुरभवत्। तस्मात् अस्माकं निरूपितविषयं उपादेयवृत्तियाः अनुसन्धानम् कृतम्। उपादेयवृत्तिः एक वैशिष्ट्यपूर्ण लेखनविधिरेव। अयं लेखः “संस्कृते व्यापारः” इत्यस्मिन् विषये प्रवृत्तः। अत्र प्रधानं प्रयोजनं परिचितस्य अनजनस्य च व्यापारस्य संस्कृते अध्ययनं प्रस्तुतमस्ति। समाजे प्रतिभासितानां सभ्यानां प्राणैर्मध्ये सर्वेषामपि प्रायः दृष्टिमध्ये कार्यक्षेत्रं कुत्रापि अपि स्वीकृतं द्रष्टव्यमस्ति। न केवलं निजकार्यक्षेत्रे, अपितु प्रत्येकेषु क्षेत्रेषु सर्वेषु सामाजिकेषु प्रयत्नपूर्वकं कार्यं सम्पन्नं भवति। किञ्चित् उत्तमं वास्तविकं कर्मचारिव्यवस्थापनं प्रत्येकस्यां नागरिकस्य उत्कृष्टतमसम्पत्तिरस्ति। अत्र तु तदुद्देश्यं यः उपादेयवृत्तिः सम्पादिता अस्ति, सा अपि आत्मनि सजीवमाने समाजे उपयोगी भवति। कृषिव्यापारश्च एक उत्कृष्टांशप्राप्तिरिति प्रसिद्धः। कृषिं प्रकृतिशास्त्रं सम्प्रेषयति। तस्य विस्तृतः अध्ययनं सम्पादितुं सम्भवति। अत्र कृषिव्यापारे प्रधानं कार्यं भवति। कृषिं प्रकृतिशास्त्रेण सहयोगितुं…

संस्कृतभाषयां मण्डूकः (Frog) इत्यस्मिन् लेखे विद्यमानं अपारं उपकर्तृत्वं ग्रहीतुं यत् अवश्यं विस्तारेण प्रस्तुतिम् आचरिष्ये। मण्डूकस्य विभिन्नानि विशेषाणि, अनुभवः, वर्तमानस्थितिः, वैशिष्ट्यानि च चिन्त्यन्ते। मण्डूकः एकः प्राणिः अस्ति, जलचरः, द्विचरः। अनेककान्त्यः, रङ्गच्छवित्वं वास्तवमस्ति, जले विभासि। प्राणित्वं अत्यन्तं सामान्यं अस्ति, तस्य समये स्वभाववत्त्वं च स्थूलं प्रकटं भवति। अधिकांशे मण्डूकाः जलबिहारं आलभन्ति, किन्तु केचन वनान्तरेषु आश्रयमाप्नुवन्ति। मण्डूकस्य आहारः अत्यन्तं सामान्यः अस्ति। तयोः प्रमुखं आहारं कीटाः वा मछाः वा इत्येवं प्राणिनां जलचरितानि सन्ति, तस्यां प्राणित्वस्थाने मण्डूकः आहारं प्राप्नोति। मण्डूकस्य शरीरं स्त्रीपुरुषभेदं न प्रतिष्ठापयति, तस्य प्रमुखं विशेषं स्त्रीमात्रप्रतिष्ठापनमस्ति। उदाहरणार्थं, वृक्षेषु परितो आवृतः अस्ति, अनेकस्य प्राणिनः तदा उपयोगः सम्भवति, किन्तु प्रमुखमपि स्त्रीमात्रप्रतिष्ठापनमुपयुज्यते। आन्तरिकशारीरिकं संरचनम्, उत्तमप्राणित्वम् अथवा आवश्यकसामर्थ्यं मण्डूकस्य न ह्यात्मविश्वासः अस्ति। यथा मण्डूकः प्राणित्वं वास्तवमस्ति, तथापि प्रतिसन्धित्यः…

संस्कृते मातृपितृसम्मानः संस्कृतभाषायाम् पितृभक्तिः एव एकम् उत्तमं लक्ष्यमस्ति। पितरौ देवाः एव भवन्तु, इति वेदाः सार्थकत्वेन प्रदर्शिताः। तादृशी मातृपितृविषयकी भक्तिः सदा धर्मस्य आधारभूता भवति। परंपरागतसंस्कृते गृहस्थाश्च आदरणीयांसि जातयः सम्मानमानुषं परिशीलयन्ति। मातरं पितरं च सम्मान्य योग्यतां प्राप्नोति, साधुः स्वधर्मं समाचरति चेत् तस्मिन् परिस्थितौ। अतएव पितृदेवो भव इत्युक्तम् गीतायाम्, किन्तु आधुनिकसमाजे परिवर्तमाने विचारानुशासने एव प्रवृत्तिर्जनानां लब्धविद्यायाः अभावेऽपि प्राचीनसंस्कृतेः तादृशस्य सम्मानस्य आवश्यकता एवास्ति। मातृपितृविषयके सम्माने सदा ध्यानं कर्तव्यं। ते अविनाशिनौ शिक्षकौ भवन्ति, जो सन्तानेषु श्रेष्ठतमं प्रेरणास्तः। तस्मात्, मातृपितृसम्माने धर्मं सदा पालयितव्यम्। समाप्तम्।

एटीएम् (ATM) एकः तक्षणवित्तसेवास्थलः अस्ति, यस्य संसाधनेन व्यक्तयः धनं वापितुं शक्नुवन्ति। एटीएम् शब्दः “एटीएम्” शब्दस्य अक्षरत्रयस्य उपक्रमतः भवति, जिह्वामूलेन, धनस्य उत्सर्जनेन, तथा मुखमूलेन, उपयोगकर्तृणां द्वारा उपक्रमतः अस्ति। एटीएम् एकं उत्कृष्टं तक्षणवित्तसेवास्थलम् अधिकं प्रयोजनं प्रदानं करोति, यथा कार्यालयानि, बजाराणि, रेल्वेस्थानानि, विमानाध्ययनानि च, या सर्वत्र स्थानेषु अस्ति। एटीएम् उत्तमं सेवास्थलं दर्शयति। धनं निक्षिप्त्वा, जिज्ञासायाम् व्यक्तयः अपनमितुं शक्नुवन्ति, अद्वितीयप्रकारेण आसन्नः विनियोजनम् आपद्यते। यहाँ, सेवानिवेशनसमयः सङ्क्षेपेणास्ति, और योग्यान्नियतिम् द्वारा, धनराशिः प्राप्तिमार्गे प्रेष्यते। एटीएम् प्रतिक्षणम् व्याप्तसेवास्थलम् अस्ति, यत्र किञ्चित् अवसरम् अनाकरणाय धनराशिं उत्सर्जयितुम् शक्नुवन्तः। एटीएम् धनवितरणस्थलानां सुरक्षा उत्तमं प्रदर्शयति। आधुनिक तक्षणवित्तसंचालनस्य अपराधाः प्रायेण घटन्ति, यदि एटीएम् एकदा अनुपस्थिता अथवा अनुपस्थितश्च उत्सर्गकर्ता स्वयमेव अवरोधकम् अथवा अपराधवशात् धनं उत्सर्जयति। अतः, एटीएम् विकसितवानि अद्भुतानि औद्योगिकप्रवृत्तिरूपाणि आवश्यक्तानि अनुभवन्ति। एटीएम्…

निर्दोषी कर्मणा लोको न प्रवर्तते। न च प्रवर्तते तस्य संविदा निर्दोष्याय कर्मणे। निर्दोषः पुरुषः कदापि स्वयं संस्कारेण न निर्दोषो भवति। तस्यापि अस्माकं प्रजायाः निर्दोषस्य संदेहः स्यात्। तस्मात् निर्दोषस्य कर्मणः लोके प्रसारः कदापि न भवति। संविदा निर्दोष्याय कर्मणे प्रसारः लोके न कर्तव्यः। तथापि लोके निर्दोषस्य कर्मणः संविदा प्रसारः कदापि न भवति। अत्र प्रश्नः उत्पन्नः अस्ति किं जनाः संविदामपि न निर्दोष्याय कर्मणे प्रेरयन्ति? तत्रोत्तरं प्रदीयताम्। निर्दोष्याय कर्मणे प्रेरकाः स्वाध्यायप्रवृत्तयः, धर्मप्रवृत्तयः, विद्यायां च अभ्यासः, धर्मपालाः तथा शिक्षकाः। ते संस्कृतभाषायामपि शिक्षणं कर्तुं स्पष्टं प्रसारयन्ति। न तु किंचिद्व्यापारं कुर्वन्ति। निर्दोष्याय कर्मणे प्रेरकाः केवलं अध्यापकाः मात्रमपि न भवन्ति। निर्दोष्याय कर्मणे प्रेरकानां प्रयोजनं साधुभिरपि अनुसन्धानं कर्तुं सामर्थ्यं भवति। तथापि निर्दोष्याय कर्मणे प्रेरकानां संविदा अन्येषामपि लोके न भवति।…